Dyskryminacja
Badanie procesów dyskryminacji (rozróżniania bodźców) wzrokowej u kotów oraz doświadczenia nad zjawiskami imprintingu u zwierząt, specyficznymi sygnałami gatunkowymi, oraz rozwojem zachowania człowieka potwierdzają taką interpretację. Odruchy warunkowe powstałe w najwcześniejszym okresie życia są w związku z tym nie do odróżnienia od 0druchów bezwarunkowych (np. odruch ucieczki u drobiu wyzwalany przez cień drapieżnego ptaka przez długi czas był uważany za odruch bezwarunkowy).
Wśród odruchów warunkowych należy wyróżnić odruchy warunkowe typu klasycznego i instrumentalnego.
Wytworzenie klasycznego odruchu warunkowego na bazie odruchu bezwarunkowego wymaga według Pawłowa spełnienia następujących warunków:
1. Bodziec warunkowy w odróżnieniu od bodźca bezwarunkowego nie może mieć biologicznego znaczenia dla warunkowanej reakcji,
2. Bodźce muszą być ściśle określone, niezmienne co do rodzaju i siły.
3. Bodziec warunkowy musi pozostawać w związku czasowym z bodźcem bezwarunkowym, wyprzedzając jego wystąpienie.
4. Koincydencja: bodziec warunkowy bodziec bezwarunkowy reakcja wzmocnienie reakcji, musi wystąpić wielokrotnie, aby nastąpiło uwarunkowanie.
5. „Wzmacniana” w procedurze jest nie reakcja, lecz bodziec warunkowy; wzmocnieniem dla bodźca warunkowego jest bodziec bezwarunkowy.
Odruchy warunkowe podlegają wygaszaniu i hamowaniu, Pawłów wyróżnia:
Hamowanie zewnętrzne (bezwarunkowe) wywołane działaniem nowego
silnego bodźca w sytuacji warunkowej (np. widok kota dla uwarunkowanego szczura, nagły hałas, błysk itp.) powodującego reakcję dominującą (np, ucieczka, zamarcie) lub orientacyjną (badanie nowej sytuacji).
